Özet

Bu çalışmanın konusu Nakşî Ali Akkirmânî’nin tasavvufî görüşleridir. Çalışmamız iki bölüm ve sonuçtan ibarettir. Birinci bölümün konusu Akkirmânî’nin hayatı ve eserleri, ikinci bölüm ise tasavvufî görüşleri hakkındadır. Nakşi Ali Akkirmânî XVII. yüzyılda yaşamış bir sûfî-şâirdir. Divriğide doğmuş olmasına rağmen Akkirmanda vefat ettiğinden dolayı Akkirmânî diye bilinir. Kendisi Halvetiye tarikatının Ramazaniye koluna mensup bir şeyhdir. O, tasavvuf içerikli kitaplar yazmak ve insan-ı kâmiller yetiştirmek sûretiyle toplumuna hizmet etmiştir. Yazarımızın bütün çalışmalarının konusu tasavvuf üzerinedir. Fakat biz ne tasavvufî eserlerde ne de klasik kitaplarda yazarımız hakkında yeterli bir bilgi bulamamaktayız. Onun şiirlerini incelediğimizde Yunus tarzı şiirler yazdığını görmekteyiz.. utasavvıfımız şiirlerinde sade bir yöntem ve öğretici metot kullanmıştır. Akkirmânî şeriatla tarikat arasında dengeyi iyi kurmuştur. Kendisi şeriata önem vermiş ve mutedil bir tasavvufî anlayışa sahip olmuştur. Mutasavvıfımız şeriatı hakikata ulaşmanın ilk adımı kabul etmiş ve şeriatsız tarikat olamayacağını söylemiştir. O, bu müteşerri tarafının yanında Hallac ve Bayezid gibi sûfiîlerin hak yolda olduğunu kabul etmiştir. Ona göre şeyh dinin emirlerini mükemmel bir şekilde uygulayan, tarikat adabına riayet eden, ilim ve irfan sahibi bir kişidir. Mürid ise sûrete, zâhire değer vermeyen, kâinattaki varlıkların fânî yüzünün, geçici güzelliğinin farkında olan,. kulluk vazifelerini tam mânâsıyla yerine getirmeye çalışan kişidir. Mutasavvıfımızın seyr u sülûk hakkındaki düşünceleri bir kişinin mükemmel bir insan olmak istediğinde takip etmesi gereken adımları gösterir. Akkirmânî, tasavvuf felsefesinde ilme önem vermiş, ilmin vehbî yönünü işlemiştir. O, insan ruhuna ve bu ruhun ilahi yönüne dikkat çekmiştir. Sûfîmizin tasavvufî düşüncesinin temel taşı ilahî aşktır. İlahî aşk onun düşüncelerinde ön plandadır. Akkirmânî bütün bu özellikleriyle samimiyet dolu bir İslam mutasavvıfıdır. O, felsefi planda vahdet-i vücud düşüncesini benimsemiştir.
 

Anahtar Kelimeler

Abstract

The theme of this work is Nakshi Ali Akkirmani’s mistic view and consists of two chapters and a outcome:
The topic of the first chapter is on his life and his productions.
The second cahapter is on his mistical views.
And the last part is the result.
Nakhsi Ali Akkirmani is a sufi-poet who lived in the XVII’th period. He is known as Akkirmani because of he died in Akkirman in spite of he has born in Divriği. He is a sheikh of the Ramazaniye fraction of the Halvetiyyah order. He has served his society as educating perfect human and with his books on misticism. All of our outhor’s achivements are on mysticism. But we can’t find sufficient information on our outhor no in mystycal nor in classical books.
İf we examine his poems we can see a similarity to Yunus. Our sufy has exercised a simple manner in his peoms and he used didactical methods.
Akkirmani has founded the balance between the shariah and tariqah. He was giving importance to the sharia and his sufystical view was a moderate view. Our sufy has eccepted the sharia as the first step to rich the haqiqa and said that can’t be tariqa without the shariah. When he was a lawful person at the same time he accepted the mystics like Hallach and Bayezid on the truth path.
In his opinion the sheikh is a person has knowledge and wisdom who implements perfectly the directions of the religion, conforms to the principals of the order. The member of the order is who gives up his willilng to the spiritual teacher on his hard way which he wants to follow. He is the person who tries to find the path of Haqq.
His opinion on the stages of the spirit and the characteristic of his life shows the steps which a human must follow when he wants to get a perfect one.
Akkirmani has given importance to the knowledge in his philosophy and tried on the donatical face of the knowledge. He has called attention on the spirit of the human and the divine aspect of this spirit.
The foundation stone of our sufy’s phylosophy is the passion of Allah. The passion of Allah is on the foreground of his thoughts.
Akkirmani whit all these caracteristics is an İslamic sufy who full of sincerity. He has accepted the panteism on the phylosophycal area.

 

Site Yöneticisi: Halil İbrahim Şimşek

bilgi@tasavvufakademi.com