Ãiirlerinden Hareketle Erzurumlu Emrah’ýn Tarikat Çevreleri Ãle Ãrtibatý ve Ãlahî Aþk Anlayýþý
(Divine Love Understanding of Erzurumlu Emrah and His Connection with Dervish Orders with Reference to His Poems) |
|
|
|
Yazar |
: Osman Nuri Karadayý |
Türü |
:
Makale |
Baskı Yeri/Yılı |
: Erzurum / 2014 |
Dergi |
: Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi
|
Sayı |
: 52 |
Sayfa |
: 215-242 |
Görüntülenme |
: 10591 |
İndirilme Sayısı |
: 829 |
|
Bu eserin tam metnini indirmek için tıklayın
|
Özet
Âþýk Tarzý Ãiir Geleneði’nin XIX. yüzyýldaki önemli simalarýndan biri olan Erzurumlu Emrah, divan þiirinin etkisinde kalmýþ olsa da asýl edebî kiþiliðini âþýk tarzýnda yazdýðý þiirlerle kazanmýþ, âþýklýk geleneðinde yerini almýþtýr. Bir müddet medrese eðitimi gördüðü bilinen Emrah’ýn tasavvufî kiþiliðinin oluþmasýnda gerek Erzurum’da iken gerekse gurbette geçirdiði yýllar içerisinde tanýþtýðý çeþitli tarikat ehli kiþilerin etkisi vardýr. Âþýk kisvesiyle Anadolu’nun çeþitli þehirlerini dolaþmýþ, tarikat çevreleri ile irtibatý neticesinde âþýklýða derviþlik misyonu yükleyerek âþýk kiþiliðinin yanýnda bir de derviþ kiþiliði elde etmiþtir. Bununla beraber onun kiþiliðinin temayüz ettiði asýl alan aþk/ilahî aþk olmuþtur. Bu hususta en önemli kaynak olan þiirlerinin bir bütün halinde incelenmesiyle Emrah’ýn tasavvufî kiþiliði hakkýnda fikir edinmek mümkündür.
Anahtar Kelimeler
Aþk, Bâde, Gönül, Gurbet, Tarikat.
Abstract
Erzurumlu Emrah, who is one of the most important representatives of Poetic Tradition in 19th century, gained his real literary identity through his poems written in minstrel style and had a place in minstrel literature, although he was influenced by divan literature. In shaping the sophistic identity of Emrah, who is known to have education in madrasah for some time, some dervishes, whom he met either when he was in Erzurum or when he was abroad, have an effect. He travelled through different cities of Anatolia as a minstrel and he gained a dervish identity as well as a minstrel identity by adding a dervish mission to minstrelsy as a result of his connection with different dervish orders. Along with that, the real field in which his character comes to the fore is love/divine love. In this respect, it is possible to have an idea about his divine love understanding and connection with dervish orders by examining his poems, which are the most important source, as a whole.
Keywords
Love, Wine, Heart, Abroad, Dervish Order.
|