Türk Modernleþmesi Sürecinde Tasavvuf Alanýnda Ortaya Çýkan Bazý Yöntem Tartýþmalarý
(Some Methodological Debates in the Field of Sufism in the Process of Turkish Modernization) |
|
|
|
| Yazar |
: Halil Ãbrahim Ãimþek |
| Türü |
:
Makale |
|
Baskı Yeri/Yılı |
: Çorum / 2006 |
|
Dergi |
: Hitit Ãœniversitesi Ãlahiyat Fakültesi Dergisi
|
|
Cilt |
: 5 |
|
Sayı |
: 9 |
|
Sayfa |
: 7-40 |
|
Görüntülenme |
: 10790 |
|
İndirilme Sayısı |
: 1985 |
| |
 Bu eserin tam metnini indirmek için tıklayın
|
Özet
Bu makalede, Osmanlý’nýn son yüzyýlýný ve Cumhuriyet’in ilk yýllarýný kapsayan süreçte tasavvuf alanýnda meydana gelen bazý yöntem tartýþmalarý ele alýnmýþtýr. Öncelikle tasavvufun Ãslâm bilimlerinden biri olup olmadýðýna iliþkin dönemin ilim adamlarýnýn görüþleri belirlenmeye çalýþýlmýþtýr. Bu hususta olumlu veya olumsuz yönde görüþ belirtenlerin bir kýsmý tespit edilerek, bu yaklaþýmlarýn açýklamalarýna yer verilmiþtir. Söz konusu dönemde ortaya çýkan fikirsel boþluðun doldurulmasý amacýyla kütüphane kurma, konferanslar düzenleme, dergiler ve kitaplar yayýnlama gibi bazý faaliyetler yapýlmýþtýr. Bu dönemin tasavvufî yayýnlar açýsýndan oldukça zengin olduðu söylenebilir. Hem sufîler hem de diðer âlimler tarafýndan kurumsal düzeyde sufîlerin ayinlerini icra yeri olan tekkelerin asýl amaçlarýndan saptýrýldýðý ve yeniden düzenlenmesi gerektiði belirtilmiþtir. Meclis-i Meþâyýh, Cemiyet-i Sufiyye gibi müesseselerin oluþturulmasý yanýnda þeyhlerin ehliyetli olmasýný saðlamak amacýyla Medresetü’l-Meþâyýh adýyla bir okul kurmak için gayret sarf edilmiþtir. Meclis-i Meþâyýh adýna yayýmlanan nizamnâme ve talimatnâmelerde müritlerin eðitilmesi, þeyhlerin ehil insanlardan seçilmesi ve tasavvufî faaliyetlerin düzenli bir þekilde icra edilebilmesi için tekkelerin ýslah edilmesi gibi konular ele alýnmýþtýr. Ayrýca bazý tasavvufî kavramlar yeniden ele alýnarak herkesin kabul edeceði bazý ortak tanýmlar yapýlmaya çalýþýlmýþtýr.
Anahtar Kelimeler
Modernleþme, yöntem, meþâyýh, tasavvuf, tarikat, sufî
Abstract
This article is intended to discuss certain methodological debates that took place in the field of Sufism in the period which covers the last century of the Ottoman Empire and the early years of the Turkish Republic. Firstly, I tried to address the debates over whether Sufism is an Islâmic science or not. I found out that there were both positive and negative views concerning the legiti-macy of Sufism, and elaborated upon the arguments of both sides. To fill the intellectual gap, many activities were performed such as establishing libraries, organizing symposia, and publishing books and magazines during this period, which can be considered quite wealthy in terms of Sufi publications. In this period, it was realized that Sufi lodges where the Sufi training and life had been conducted turned away from their raison d’être and therefore needed to be reformed. In addition to forming such institutions as Majlis-i Mashāyikh (the Council of Sufi Shaykhs) and Jam‘iyyat-i Sūfiyya (the Sufi Society), some efforts were made to set up an official school of Sufism called Madrasa al-Mashāyikh for producing qualified Sufi shaykhs. The Council issued regulations and instructions for securing the training of disciples, the election and ap-pointment of shaykhs from among the qualified people and the reformation of Sufi lodges. So, this council aimed at organizing and executing Sufi activities. In this period, some Sufi technical terms were re-defined to reach agreement on their meanings.
Keywords
Turkish Modernization, methodology, mashāyikh, Sufism, Sufi Orders, Sufi
|
