18. Yüzyýl Osmanlý Kelâmcý ve Mantýkçýsý Ãsmâil Gelenbevî’nin Varlýk Nazariyesi (Vahdet-i Vücûd Savunmasý)
XVIII. Yüzyýlda yaþamýþ büyük bir Osmanlý alimi olarak Gelenbevî Kelam ve Mantýkta olan kuvvet ve ihatasýný eserlerinde çok açýk bir þekilde gösterirken, açýklamalarýnda da sebep-sonuç iliþkisine dayanarak görüþlerini ortaya koyar. Varlýk konusunda ise Gelenbevî’ye göre Vücûd, zâtýyla mevcûd olanýn vücûdunun aynýndan baþkasý deðildir. Ona göre O Vücûd, yani Allah Teâlâ, Zâtý’nýn hakîkatinde adedlenme ve parçalanma imkaný olmayan, Zâtý’yla kâim, baþkasýna ârýz olmaktan veya baþkasýnda hulûl etmekten yahut baþkasýna mahal olmaktan münezzeh hakîkî cüz’îdir. Anahtar Kelimeler Gelenbevî Ãsmâil, Vâcibu’l-Vücûd, vücûd, vahdet-i vücûd.
|
|