Şiirlerinden Hareketle Erzurumlu Emrah’ın Tarikat Çevreleri İle İrtibatı ve İlahî Aşk Anlayışı
Âşık Tarzı Şiir Geleneği’nin XIX. yüzyıldaki önemli simalarından biri olan Erzurumlu Emrah, divan şiirinin etkisinde kalmış olsa da asıl edebî kişiliğini âşık tarzında yazdığı şiirlerle kazanmış, âşıklık geleneğinde yerini almıştır. Bir müddet medrese eğitimi gördüğü bilinen Emrah’ın tasavvufî kişiliğinin oluşmasında gerek Erzurum’da iken gerekse gurbette geçirdiği yıllar içerisinde tanıştığı çeşitli tarikat ehli kişilerin etkisi vardır. Âşık kisvesiyle Anadolu’nun çeşitli şehirlerini dolaşmış, tarikat çevreleri ile irtibatı neticesinde âşıklığa dervişlik misyonu yükleyerek âşık kişiliğinin yanında bir de derviş kişiliği elde etmiştir. Bununla beraber onun kişiliğinin temayüz ettiği asıl alan aşk/ilahî aşk olmuştur. Bu hususta en önemli kaynak olan şiirlerinin bir bütün halinde incelenmesiyle Emrah’ın tasavvufî kişiliği hakkında fikir edinmek mümkündür. Anahtar Kelimeler Aşk, Bâde, Gönül, Gurbet, Tarikat.
|
|