Ahmed er-Rifâî ve Rifâiyye tarikatı

Bu çalışma VI/XII. yüzyılda yaşamış olan Ahmed er-Rifâî'nin hayatı, eserleri, tasavvufî görüşleri ve ona nisbet edilen Rifâiyye Tarikatı konularının incelenmesi ve bölümlerinin hazırlanmasından oluşmaktadır. Ahmed er-Rifâî ahvâl, makamlar, kerâmetler ve irfan sahibi; düzgün itikadı olan âlim, fakih, zâhid, sâlih, aynı zamanda şair ve edip biri idi. Onun çok büyük maddî imkânlara sahip olmasına rağmen sade ve fakir olarak yaşaması, mal biriktirmemesi, rivâkın gelirlerinin tamamını yoksullara harcaması, fakir olarak ölmesi, çocuklarına maddî zenginlik bırakmaması ve çocuklarının da fakir olması; tüm bunlar onun dünyaya değer vermeyen ihlâslı bir sûfî oluşunun kanıtlarındandır. Ahmed er-Rifâî'ye nisbet edilen Rifâiyye, İslâm dünyasında VI/XII. yüzyılda teşekkül eden tarikatlar arasında kuruluşunu tamamlayıp teşkilâtlanan ilk tarikatlardan biridir. Günümüzde Rufâiyye ismi ile de bilinmektedir. Eserlerindeki sözlerinden, öğretilerinden ve hayatında göstermiş olduğu tavırlarından dolayı onun tarikatının Kitap ve Sünnet kaynaklı olduğu ayrıca tevâzuu esas aldığı anlaşılmaktadır. Ahmed er-Rifâî'nin fikirleri, şahsiyeti, gerçekleştirdiği sohbetlerinin tesiri ve halîfelerinin/mürîdlerinin yoğun gayretleri sayesinde Rifâiyye, önceleri Irak'ın güneyindeki Batâih bölgesi başta olmak üzere zaman içinde neredeyse dünyanın büyük bir bölümüne yayılmıştır. Osmanlı zamanında da varlığını hissettirmiş olan Tarikat günümüzde ise Mısır, Suriye, Yemen, Irak, Türkiye ve Balkan ülkelerinde varlığını sürdürmektedir. Ortaya çıktığı günden itibaren gerek ilmiye sınıfının gerekse Müslüman coğrafyanın hüsnükabulüne mazhar olan Rifâiyye Tarikatı, yetiştirdiği sûfîler ile kurduğu âsitâne ve tekkeleri sayesinde Anadolu'da canlı kalmayı başarmıştır. Anahtar kelimeler: Ahmed er-Rifâî, Rifâiyye, Sûfî, Tasavvuf, Tarikat

Anahtar Kelimeler