Mevlevî Hanım Halife ve Şeyhler

Bazı tarîkatlar, genelde, kadının “erebileceğini ama erdiremeyeceğini” savunmuşlarken, ‎Mevlevîlik, resmen “kadın” şeyhlerin atandığı bir tarikat olmuştur. Sefîne-i Nefîse-i Mevlevîyân’ın ‎yazarı Sâkıb Mustafa Dede (ö.1148/1735), erkeklerin şeyhlikleri döneminde nasıl cemiyetin ‎erkekleri onlardan azami derecede faydalanmışsa, hanımların şeyhlikleri döneminde de Sâlihâ ‎kadınların bu nimetlerden faydalandıkları, derûn-i harem ve türbe civarında dar ve karanlık bir ‎halvethâne ittihâz ederek, oruç, murâkebe ve zikirle meşgul olduklarını, ve hırka ve külah ‎giydiklerini söylemektedir. Ne yazık ki bu hanımlar hakkında tek bilgi kaynaklarımız olan ‎Menākibu’l-Ārifīn ve özellikle Sefîne-i Nefîse-i Mevlevîyân’ı nedense hiçbir araştırmacı okumaya ‎gerek görmeden, daha önce bu isimleri zikreden kaynaklardan isimlerini aktarmakla ‎yetinmişlerdir. Elinizdeki çalışma bu açığı kapatmaya matûf mütevâzi bir adımdır.‎

Anahtar Kelimeler

Mevlevilik, Kadın Şeyhler, Ârife-i Hoş-Likā-yı Konevî, Destinâ Hatun, Güneş Han, Kâmile Hanım, ‎Hāce Fatma Hanım.‎